Położenie geograficzne, powierzchnia, zaludnienie.

Teren działania Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej Siedlcach obejmuje swoim zasięgiem obszary terytorialne dwóch powiatów: miasta Siedlce, funkcjonującego na prawach powiatu i powiatu siedleckiego, z siedzibą w Siedlcach. Powiat siedlecki, okalający miasto Siedlce, położony jest we wschodniej części województwa mazowieckiego. Swoim zasięgiem obejmuje trzynaście gmin, w tym 1 gminę miejsko-wiejską i 346 miejscowości. Graniczy z powiatami: łosickim, garwolińskim, mińskim, węgrowskim i sokołowskim – z województwa mazowieckiego. Ponadto powiat siedlecki graniczy z powiatami z województwa lubelskiego - łukowskim i bialskim, a także z powiatem siemiatyckim z województwa podlaskiego. Siedlce leżą w połowie drogi (ok. 90 km) z Warszawy do przejścia granicznego w Terespolu i wolnej strefy ekonomicznej w Brześciu.

Położenie geograficzne powiatu siedleckiego wyznaczają skrajne punkty położone:

- w miejscowości Mogielnica (gm. Korczew) o szerokości geograficznej północnej 52°24'40",

- w miejscowości Kochany (gm. Wodynie) o szerokości geograficznej północnej 51°58'22",

- w miejscowości Borki (gm. Wodynie) o długości geograficznej wschodniej 21°52'10",

- w miejscowości Ruda (gm. Korczew) o długości geograficznej wschodniej 22°44'30".

Obszar działania Komendy Miejskiej charakteryzuje się małym zróżnicowaniem terenu, jest terenem nizinnym. Zróżnicowanie wysokościowe powiatu siedleckiego charakteryzują najwyżej położone punkty w miejscowości Świniary (gm. Mokobody) 200,4 m nad poziomem morza i w Seroczynie (gm. Wodynie) 199,1 m nad poziomem morza. Najniżej położony punkt w powiecie znajduje się w miejscowości Mogielnica w gminie Korczew na rzece Bug - 110,8 m nad poziomem morza.

Głównym skupiskiem ludzkim jest miasto Siedlce (średnie zaludnienie 2416 osoby na km²), gdzie przebywa prawie połowa mieszkańców powiatów. Średnia gęstość zaludnienia poza terenem Siedlec wynosi 50 osoby na km² i jest bardzo zróżnicowana terytorialnie. Największa koncentracja ludności wykazuje się gmina Siedlce, gdzie na 1 km² przypada 109 mieszkańców. Ludność gminy Siedlce liczy 15 488 mieszkańców i stanowi 19,7% ludności powiatu siedleckiego. Bardzo wysoki wskaźnik koncentracji ludności gminy Siedlce spowodowany jest lokalizacja terenów gminy w sąsiedztwie Miasta Siedlce. Szereg firm, zakładów przemysłowych, usługowych, placówek kulturalno-oświatowych, szkół istniejących w mieście Siedlce daje zatrudnienie mieszkańcom pobliskich gmin.

MIEJSKA STRAŻ OGNIOWA m. SIEDLCE

(rys historyczny  powstania siedleckiej straży pożarnej)

Wstęp

Od początku świata ogień był najgroźniejszym z żywiołów. Nie było przed nim ratunku, zabierał wszystko, zarówno dobytek, jaki i życie ludzkie. Człowiek zawsze bronił się przed zniszczeniem swojego domostwa. Siedlce jako miasto ze swoją drewnianą zabudową również nie było wolne od tej plagi. Od chwili powstania miastu towarzyszyły różne pożary. W połowie XVII największe pożogi spowodowane były najazdami wojennymi. Najbardziej miasto ucierpiało od najazdów kozackiego, moskiewskiego i tatarskiego. Odrodzenie miasta nastąpiło dopiero za Aleksandry Ogińskiej z rodu Czartoryskich. Dzięki Aleksandrze miasto stało się jednym z ważniejszych ośrodków życia towarzyskiego i kulturalnego w Polsce. Zwiększenie się ludności spowodowało przekształcenie zabudowania parterowego na dwu i trzykondygnacyjne. Niestety rozwój budowlany miasta nieustannie przerwały kolejne pożary. Jednak już w tym czasie świadomość mieszkańców miasta w zakresie bezpieczeństwa była coraz większa. Dalszy rozwój gospodarczy miasta, nadanie miastu praw ośrodka administracyjnego spowodowało wzrost aktywności społecznej. To właśnie w roku 1873 na stronach Noworocznika pisano „Nie żyjemy i nie myślimy, bo gdyby było inaczej to mając przed oczami najsmutniejsze, jakie mogą być widoki powtarzających się periodycznie straszliwych pogorzeli Siedlec, w których połowa miasta na to bywa wydanych pastwą płomieni, aby lat kilka lub kilkanaście zdobywać sobie zniszczone budowle zastanowilibyśmy się i pomyśleli o straży ogniowej”. Urzeczywistnieniem tych śmiałych postulatów stało się utworzenie w mieście w roku 1877 miejskiej straży ogniowej. Fakt ten jest historycznym wydarzeniem, które stawia miasto Siedlce w czołówce ośrodków miejskich, które jako jedne z pierwszych postanowiły zadbać o swoje bezpieczeństwo. Na pewno były to trudne decyzje, które wiązały się z dużymi kosztami, lecz cel się opłacił. Siedlecka straż pożarna stała się nieodłącznym elementem życia miasta. Od samego początku odgrywała w życiu miasta znaczącą rolę. Dzięki pełnieniu wielu funkcji społecznych, wykraczających daleko poza jej cele, stała się nieodłącznym elementem życia i funkcjonowania miasta. Obecnie spadkobiercą tradycji, a zarazem kontynuatorem działalności straży pożarnej w nowym wymiarze jest Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Siedlcach, która jest na poziomie powiatu organizatorem krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego powołanego do ochrony życia, zdrowia, mienia oraz środowiska naturalnego przed wszelkiego rodzaju zagrożeniami. Profesjonalne działania straży pożarnej obejmują dziś ratownictwo techniczne, chemiczne, ekologiczne i medyczne. Siedleccy strażacy w ciągu roku uczestniczą w likwidacji ponad tysiąca pięciuset różnego rodzaju zdarzeń. Dzisiaj siedlecka straż pożarna nadal broni swoich mieszkańców mierząc się z wyzwaniami współczesnego świata.

Początki walki z pożarami

Pożary od wieków niszczyły na ziemiach polskich miasta, osiedla i wsie, powodując ofiary w ludziach i obracając w popiół dobytek mieszkańców. Siedlce nie stanowiły pod tym względem wyjątku. Częste pożary w Siedlcach w wiekach XVII i XVIII hamowały poważnie rozwój społeczny i gospodarczy miasta. Szczególnie groźne w skutkach były duże pożary w latach 1635, 1650, 1693 i 1789. W pożarze w 1693 r. Siedlce uległy zupełnemu zniszczeniu. Spłonął wówczas prawdopodobnie wraz z innymi budynkami pierwszy ratusz siedlecki, wybudowany w czasie lokacji miasta. Duży wpływ na powstawanie i rozszerzanie się pożarów miały materiały budowlane, stosowane w tamtych czasach. Powszechnie używane było przede wszystkim jeszcze w wieku XIX drewno i słoma - materiały ogólno dostępne i najtańsze. W 1827 roku w Siedlcach na 302 domy przypada tylko 28 murowanych, co i tak stawia Siedlce w czołówce miast Podlasia, jeżeli chodzi o murowane budownictwo. Rozprzestrzenianiu się pożarów sprzyjał też rodzaj zabudowy. Ulice były wąskie i ciasne, gdyż starano się jak najlepiej wykorzystać przestrzeń w mieście. Duże skupiska budynków, często przylegających do siebie, dawały doskonałe warunki dla powstawania masowych pożarów. Pomimo powtarzających się często dużych i brzemiennych w skutki pożarów brak było przed powstaniem straży ogniowych zorganizowanej ochrony przeciwpożarowej. Problem ten dotyczył wszystkich ziem polskich. Wydawane przez panujących i rady miejskie przepisy i zarządzenia niewiele przynosiły efektów, przede wszystkim z tego powodu, że rzadko się do nich stosowano. Pierwszym dokumentem w dziedzinie pożarnictwa odnoszącym się do wszystkich polskich miast były przepisy zwane "porządkiem ogniowym" wydane w 1779 roku przez Stanisława Lubomirskiego. Dokument ten obejmował dawne zarządzenia i zawierał instrukcje dla mieszkańców miast, w jaki sposób mają być przygotowani i jaki sprzęt winni posiadać w pogotowiu na wypadek pożaru. "Porządki ogniowe" miały charakter lokalny i obowiązywały tylko w tym mieście, w którym rada miejska je uchwaliła. Pierwsze dziesiątki lat XIX wieku przyniosły dalsze normy prawne w zakresie pożarnictwa. W roku 1810 ukazały się przepisy o sposobie zapobiegania pożarom, a w 1819 roku uzupełniono je przez przydział funduszów na zakup narzędzi pożarniczych oraz budowanie i utrzymanie studzien. Przepisy z 1819 roku obejmowały też czyszczenie kominów i odpowiedzialność kominiarzy, a także zobowiązywały wszystkich właścicieli domów do czynnego udziału przy gaszeniu pożarów. Przepisy te, szczególnie w dziedzinie gaszenia pożarów, nie odniosły zamierzonych skutków, gdyż brak było wyszkolonej i zorganizowanej służby przeciwpożarowej, co pozwoliłoby efektywnie walczyć z żywiołem. "Porządki ogniowe" w praktyce polegały przede wszystkim na budowaniu szop na urządzenia przeciwpożarowe i studni z wodą. Skupienie narzędzi i środka gaśniczego, czyli wody, w jednym miejscu miało ułatwić mieszkańcom gaszenie pożarów. Podobnie, jeśli chodzi o ochronę przeciwpożarową, przedstawiała się sytuacja w Siedlcach. Na początku XIX wieku wystawiono dwie szopy na narzędzia ogniowe: jedną przy ul. Różnieckiego (dziś Piłsudskiego), drugą przy ul. Pięknej (dziś Pułaskiego). Obok szop pobudowano studnie. W 1820 roku burmistrz Siedlec wydał zarządzenie, aby w przypadku pożaru wszyscy urzędnicy magistratu brali natychmiast czynny udział w gaszeniu ognia. W tym samym roku zlikwidowano stare szopy, a nowe pobudowano: jedną przy ulicy Różnickiego na rogu tzw. Końskiego Rynku naprzeciw Szkoły Starozakonnych, drugą przy ogrodzeniu kościelnym od strony południowo-zachodniej, naprzeciw plebanii. W szopach tych zgromadzono prymitywne sikawki i kufy na wodę, a pracowników miejskich zobowiązano do mobilizacji ludności w razie wybuchu pożaru. Równocześnie wykopano dwie nowe studnie 3 stare unowocześniono, a dwie pozostałe zasypano, ponieważ znajdowały się prawie pośrodku ul. Różnieckiego, którą przebiegał wybudowany w latach 1818-1820 trakt warszawsko-brzeski. Cała ta organizacja ochrony przeciwpożarowej w mieście, w większości drewnianym i oddalonym od wody, okazała się mało skuteczna.

Powstanie siedleckiej straży ogniowej

W Polsce zaczęto organizować straże ogniowe na początku XIX wieku. Do najstarszych straży ogniowych na ziemiach Polskich zalicza się Warszawską Straż Ogniową, którą powołano w 1836 roku. W drugiej  połowie XIX wieku Siedlce nawiedziły trzy duże pożary: w 1854, 1865 i 1874 roku. W dniu 11 października 1854 roku  o godzinie 20.30 wybuchł pożar w czasie którego spaliło się trzy czwarte miasta wraz z dobytkiem 5000 mieszkańców. Według pobieżnych obliczeń spłonęło wtedy 248 budynków. Centrum miasta i część zachodnia zgorzały niemal doszczętnie. Z pomocą pogorzelcom przyszedł rząd, przeznaczając 5500 rubli dla poszkodowanych, w tym 1500 rubli specjalnie dla rodzin urzędniczych. Utworzono też fundusz odbudowy miasta. Pożar, który wybuchł w dniu 31 lipca 1865 roku pochłonął 104 domy i zamienił w pogorzelisko trzy najważniejsze ulice: Warszawską, Piękną i Prospektową (dziś Piłsudzkiego, Pułaskiego i Asłanowicza), a olbrzymi pożar w 1874 r. zniszczył prawie trzy czwarte miasta. Pożary te zmusiły władze miejskie do zorganizowania w 1877 roku zawodowej straży ogniowej. Statut, nowopowołanej jednostki został uzgodniony przez Gubernatora Warszawskiego z carskim Ministerstwem Spraw Wewnętrznych 29 lipca 1877 roku. Straż w składzie 25 ludzi płatnych, dysponujących 4 końmi i sprzętem (w tym sikawką skrzyniową), zakwaterowano w części ratusza. Siedziba ta spaliła się w 1888 r., wobec czego ulokowano straż w wynajętym domu. W 1892 roku przy ul. Pięknej naprzeciw ul. Alejowej (dziś Kilińskiego), wybudowano dla policmajstra i strażaków jednopiętrowy murowany gmach z basztą, na której umieszczono dzwon alarmowy. Oprócz gaszenia pożarów obarczono straż wieloma innymi obowiązkami: czyszczenie kominów, konserwacją studni i kanałów, zapalaniem znajdujących się w mieście 182 latarń naftowych, porządkowaniem ulic i placów itp. Koszt utrzymania straży miejskiej wraz z taborem wynosił 5600 rubli rocznie. Kwotę tą w 1/4  pokrywała kasa miejska, zaś resztę ściągano z właścicieli nieruchomości w formie podatków.W Królestwie Polskim pierwsze towarzystwa ochotniczych straży ogniowych organizowane były na podstawie indywidualnych statutów zatwierdzanych przez ministra spraw wewnętrznych. Od 1887 roku straże ochotnicze powoływano do życia, opierając się na przepisach wprowadzonego przez władze zaborcze statutu normalnego (wzorcowego), znowelizowanego w lutym 1882 roku. W grudniu 1898 r. minister spraw wewnętrznych zatwierdził Ustawę normalną straży ogniowych w Królestwie Polskim, zgodnie, z którą straże ochotnicze mogły być tworzone nie tylko w miastach, ale i w osadach. Na podstawie wymienionych przepisów straże ochotnicze były poddane ścisłemu nadzorowi policyjno-administracyjnemu i działaniom rusyfikacyjnym.Bezpieczeństwu pożarowemu na Podlasiu i Wschodnim Mazowszu nie sprzyjały obowiązujące w Królestwie Polskim przepisy prawne. Odnosiło się to szczególnie do budownictwa wiejskiego. Wznoszenie domów chłopskich i dworskich, a nawet w osadach i miasteczkach, wyłączone było spod rygoru norm budowlanych. Pozostawiono całkowitą dowolność w wyborze materiałów i rozplanowaniu zagród. Jedyna obowiązująca w tym względzie ustawa, która zachowała moc aż do wybuchu I wojny światowej było postanowienie Rady Administracyjnej z 1844 roku, które nakazywało budować kominy z cegły, a nie jak przedtem z desek lub chrustu mieszanego z gliną. Pomimo tego, że świadomość zagrożeń była coraz większa pożary nadal nie omijały Siedlec. Po dużym pożarze w 1888 roku stwierdzono, że możliwości jednej straży w mieście są niewystarczające. Ponadto mieszczanie przejawiali chęć zorganizowania dodatkowo ochotniczej straży pożarnej. Pierwszą taką próbę przeprowadzono w 1900 roku. Zamiar ten udało się zrealizować i ówczesny Gubernator Subbotkin zatwierdził 9 stycznia 1901 roku Statut Siedleckiego Towarzystwa Ochotniczej Straży. Naczelnikiem straży został  Mieczysław Koryczykowski, jego pomocnikiem Józef Kornacewicz. Po utworzeniu Towarzystwa Ochotniczej Straży Ogniowej czyniono starania przekazania Towarzystwu Miejskiej Straży Ogniowej z całym jej majątkiem, kredytami i obowiązkami, na co uzyskano zgodę 9 września 1903 roku Istniejącą dotąd straż ogniową włączono do nowej organizacji ochotniczej, a opiekę nad narzędziami pożarniczymi przejął Zarząd Towarzystwa. Straż Miejska jako płatna miała spełniać swoje dotychczasowe, dodatkowe funkcje to jest konserwację i zapalanie latarń, wywożenie śmieci itp. W marcu 1904 roku odbyły się drugie wybory do zarządu Towarzystwa. Prezesem został Wacław Raczyński. Naczelnikiem straży wybrano ponownie M. Koryczkowskiego pomocnikiem J. Kornacewicza. Nowy zarząd nie został zatwierdzony przez władze. Straż liczyła wtedy 122 członków czynnych i 74 ofiarodawców. Członków czynnych podzielono na 5 oddziałów: I-sikawnicy, II-wodziarze, III-topornicy, IV-ratunkowy, V-porządkowy. Straż posiadała: 5 sikawek, 4 beczkowozy dwukonne, 7 beczkowozów jednokonnych, hydrofor, wóz rekwizytowy ze składaną drabiną, bosakami płótnem itp., a także 7 własnych koni. Resztę w razie potrzeby dostarczali dorożkarze za odpowiednią opłatą. W niecały rok po założeniu straż zmuszona była do zawieszenia swej działalności, lecz nie została rozwiązana. Przyczyn takiego obrotu sprawy należy zapewne dopatrywać się w tym, że władze carskie podejrzewały Towarzystwo o szerzenie ducha polskiego, co zapewne miało miejsce. To było powodem, że zaczęto czynić szereg trudności i przeszkód w dalszych czynnościach Straży Ochotniczej, a gdy dodać do tego nieporozumienia  i kłótnie w łonie samej organizacji, stanie się jasnym dlaczego 18 stycznia 1905 r. rozporządzeniem gubernatora Wołżyna Straż została rozwiązana. Wcześniej jeszcze bo 11 września 1904 roku wyłączono spod kompetencji i działalności Towarzystwa Ochotniczej Straży Pożarnej,  Miejską Straż Ogniową. Po raz drugi Straż ochotniczą zorganizowano w Siedlcach latem 1911 roku, ale istniała tylko kilka miesięcy, nie pozostawiając po sobie widocznych śladów. Dopiero w dniach 8 -10 sierpnia 1915 r. po ewakuacji władz rosyjskich, powołano do życia ponownie straż ochotniczą. Komitet Obywatelski Siedlec wydał odezwę, wzywającą mieszkańców do wstępowania w szeregi straży. Straż zorganizowano z dużym pośpiechem. Brak było narzędzi ogniowych, umundurowania i koni. Tabor straży miejskiej został wywieziony przez uchodzące na wschód władze rosyjskie. Od 10 do 13 sierpnia straż z ogromnym poświęceniem ratowała życie i dobytek obywateli gdyż w tym czasie wybuchały w mieście liczne pożary między innymi  dworca kolejowego koszar, magazynów i piekarni. Straż ogniową organizował jako jej komendant Józef Kornacewicz. W końcu 1916 roku ochotnicza straż ogniowa w Siedlcach liczyła 100 członków czynnych, podzielonych na 3 oddziały. Oddział pogotowia na rowerach składał się z 9 strażaków. W tym czasie straż posiadała: sikawkę dwukonną, 3 sikawki jednokonne, wóz rekwizytowy, wóz z drabiną rozsuwaną, 2 hydrofory, 6 beczkowozów drewnianych, 2 beczkowozy żelazne (wszystkie jednakowe), 3 drabinki dachowe, 4 drabiny składane oraz 6 koni. Narzędzia przechowywano w murowanym budynku mieszczącym kancelarię, wartownię, pomieszczenie dla 20 strażaków zawodowych oraz stajnię. Straż odbyła w 1916 roku 22 ćwiczenia, do pożarów wyjeżdżała 31 razy, podczas widowisk publicznych pogotowie czynne było 68 razy. 10 sierpnia 1916 roku odbyło się poświęcenie sztandaru św. Józefa obranego za patrona przez siedleckich strażaków. W 1917 roku Straż Ochotnicza w Siedlcach liczyła 65 członków czynnych, podzielonych na 3 oddziały. Naczelnikiem straży był nadal Józef Kornacewicz. Do pożarów straż była wzywana 9 razy, pogotowie było czynne podczas widowisk publicznych 15 razy. 25 marca 1918 roku zmarł w Siedlcach Józef Kornacewicz. Nowym naczelnikiem straży został dotychczasowy pomocnik naczelnika Leon Makowski. Straż zawodowa miała podlegać Straży Ochotniczej, a ogólne dowództwo podczas pożarów powierzono Naczelnikowi Ochotników.

Siedlecka straż pożarna w niepodległej Polsce

Podobnie jak w okresie zaborów, również w latach niepodległości, jedną z najbardziej dotkliwych klęsk, niszczących dobytek ludności na obszarze województwa siedleckiego, były pożary. Do najczęstszych przyczyn pożarów należały: zły stan zabudowań, w tym wadliwe urządzenia kominów, nieostrożne obchodzenie się z ogniem i wyładowania atmosferyczne. W 1926 roku w powiecie siedleckim było 23 pożary, spłonęło 74 budynki, straty oszacowano na 43 000 zł. W 1927 roku pożarów było 16, spaliło się 112 budynków, a straty wyniosły 70 000 zł. A oto niektóre akcje poza miastem, w których uczestniczyła Straż z Siedlec:

• 1 września 1929 rok wieś Wola Serocka
• kwiecień 1931 rok wieś Wąsy
• czerwiec 1931 rok wieś Białki, podczas tego pożaru wynikłego prawdopodobnie z podpalenia, doszło do starcia ludności ze strażakami zawodowej straży siedleckiej. Starcie przybrało charakter ostrej walki. Walkę zlikwidował przechodzący oddział wojska przy pomocy bagnetów.

Przez cały okres 20-lecia międzywojennego działała w Siedlcach jako jedyna na obszarze województwa zawodowa straż miejska, utrzymywana z funduszów magistratu. W okresie tym zadbano o fachowe kierownictwo jednostki. Funkcje komendantów zaczęli pełnić członkowie ówczesnego Korpusu Technicznego, początkowo starszy instruktor Eugeniusz Rusek, a następnie instruktor Marcin Hora. Straż zatrudniała 2 oficerów i 18 szeregowych strażaków. Stan ten utrzymał się do wybuchu II Wojny Światowej. W 1922 roku straż w Siedlcach posiadała następujący sprzęt  przeciwpożarowy: wóz pogotowia, na którym znajdowały się: hydropult, 3 drabiny (przystawna, hakowa i francuska) i 5 bosaków. Przy koźle tego wozu umieszczone były 2 pochodnie, a w bocznych skrzyniach pojazdu drobne narzędzia pomocnicze. Oprócz wozu pogotowia straż posiadała: 7 beczkowozów 2-kołowych (3 drewniane i  4 żelazne) o pojemności 25 wiader każdy, 3 sikawki 2-kołowe starego typu, 1 sikawkę 4-kołową, 1 sikawkę przenośną 2-kołową  o 4-calowej średnicy cylindra, 2 hydrofory, 4 -kołowe, 2 drabiny (składaną i drążkową) 2 linki, 7 toporów, 6 pasów bojowych z zatrzaśnikami, 6 pasów zwyczajnych, 7 węży tłocznych, 15 kasków, 2 gwoździe ratunkowe, 2 gaśnice "Minimax" i 3 wiadra blaszane. W pogotowiu stało 5 lub 7 koni. W 1927 roku zakupiono pierwsze 2 podwozia samochodowe marki Arens i Berliet, na których strażacy zamontowali beczki o pojemności 1500 litrów. W następnym roku przybył jeszcze jeden pojazd marki Rugby, a po zaciągnięciu pożyczki przez magistrat w 1938 roku nabyto 2 "Chevrolety" i 2 motopompy. Na niebezpieczeństwo pożarów narażone były również obiekty kolejowe (magazyny, warsztaty). W 1922 roku opracowano i wykonano regulamin kolejowych straży pożarnych. W następnym roku powstała w Siedlcach pierwsza na obszarze województwa kolejowa straż pożarna w sile jednego plutonu liczącego 29 strażaków. W latach 1923-27 pluton 4-krotnie brał udział w tłumieniu pożarów poza terenem kolei, za co otrzymał podziękowanie od zarządu miasta. Uczestniczył również w gaszeniu pożaru obiektów wojskowych, gdzie odznaczył się jeden ze strażaków, ratując konie z płonącej stajni. Kolejowa straż pożarna w Siedlcach w pierwszych miesiącach swego istnienia (od lutego 1923 roku), zakupiła kaski i części uzbrojenia osobistego strażaków. Po dwóch latach uzyskała z Dyrekcji PKP hełmy i uzbrojenie dla całego plutonu oraz potrzebny sprzęt przeciwpożarowy. W styczniu 1928 roku stan posiadania straży wynosił: 3 sikawki, 5 beczkowozów 2-kołowych, 6 drabin (2 przystawne, 2 hakowe, francuska i A. Szczerbowkiego), 4 bosaki i 1 hydropult, zamontowany w parowozowni. W czerwcu 1925 roku reaktywowano OSP w Siedlcach, która w roku następnym liczyła około 130 członków, w tym 80 czynnych, umundurowanych i zaopatrzonych w czapki lub hełmy oraz częściowo w pasy. Jednostka posiadała wówczas: 1 wóz rekwizytowy, 2 sikawki przenośne, 3 drabiny (wysuwana i 2 hakowe), 30m węży tłocznych, 6m węży ssawnych 4 łączniki, 2 wiadra, 2 oskardy, 24 topory, 1 łopatę, 2 pochodnie, 2 latarnie i 1 uprząż dla konia. Brak było beczek i własnych koni do wyjazdów. Celem wyrównania braków zakupiono samochód strażacki i motopompę. Środkami alarmowania były syreny i trąbki.

Zdjęcie 1. Miejska Straż Pożarna, Tablo z okazji 50 lecia siedleckiej straży pożarnej, Siedlce 1927 rok fot. Bieńkowicz.

Zdjęcie 2. Miejska Straż Pożarna, Siedlce 1928 rok fot. Bieńkowicz.

Zdjęcie 3. Miejska Straż Pożarna, Samochód Chevrolet, Siedlce 1928 rok fot. Bieńkowicz.

Zdjęcie 4. Miejska Straż Pożarna, Uroczystość święta 3 Maja, Siedlce 1930 rok fot. Bieńkowicz.

Czas wojny i okupacji

We wrześniu 1939 roku Miasto Siedlce stało się jednym z celów wojskowych i operacyjnych wojsk niemieckich. Miasto było nieustannie bombardowane przez samoloty Luffwaffe. W pierwszej dekadzie września lotnictwo niemieckie zburzyło i spaliło w Siedlcach 242 budynki mieszkalne murowane i 199  drewnianych oraz 115 murowanych i 397 drewnianych budynków gospodarczych. W tym czasie siedlecka straż pożarna z narażeniem życia broniła mienia mieszkańców przed licznymi wówczas pożarami. Ten etap walki cywilnej wykazał wysoki poziom zorganizowania i wyszkolenia straży pożarnej, która w tak trudnym czasie była zdolna nieść pomoc mieszkańcom miasta. Już od pierwszych dni okupacji władze niemieckie przystąpiły do reaktywowania tych polskich instytucji, które uznały za niezbędne. Należały do nich między innymi straże pożarne. Na terenie Generalnego Gubernatorstwa  powołano Urząd Komisarycznego Kierownika Technicznego Polskich Straży Ogniowych z siedzibą w Krakowie, działającego  pod nadzorem Dowodzącego Policją Porządkową -Oddział Straż Pożarna. Na czele Urzędu stał Kierownik Techniczny Pożarnictwa, któremu podlegali instruktorzy pożarniczy w poszczególnych dystryktach. W powiatach powołano powiatowych instruktorów pożarnictwa, którzy działali pod nadzorem starostów oraz powiatowych Komend Żandarmerii Biura Kierownika Technicznego Pożarnictwa i instruktorów pożarniczych dystryktów. Działania ich był finansowane ze środków Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń wzajemnych za pośrednictwem Komisarycznego Kierownika Administracyjnego Pożarnictwa, natomiast powiatowi instruktorzy pożarnictwa utrzymywani byli przez władze powiatowe. Ustalono następujące stopnie dla oficerów: młodszy instruktor pożarnictwa -podporucznik pożarnictwa, instruktor pożarnictwa -porucznik pożarnictwa, starszy instruktor pożarnictwa -kapitan pożarnictwa, młodszy inspektor pożarnictwa -major pożarnictwa, inspektor pożarnictwa -podpułkownik pożarnictwa i starszy inspektor pożarnictwa -pułkownik pożarnictwa. Wprowadzono też jednolite umundurowanie dla zawodowej kadry pożarniczej -mundur i płaszcz koloru granatowego, na naramiennikach gwiazdki według wzorów wojskowych oraz skrzyżowane dwa toporki, na kołnierzu patka koloru niebieskiego z emblematem pożarnictwa. W szkoleniu pożarniczym stosowano polskie regulaminy i instrukcje służbowe. Przyjęto zalecenia nadzorczych władz okupacyjnych o wprowadzeniu niemieckich przepisów wyszkolenia bojowego - "Instrukcji wyszkolenia bojowego dla służby przeciwpożarowej". W instrukcji tej ustalono, że sekcja składa się z 9 strażaków, natomiast w dotychczasowych polskich przepisach składała się z 6 osób. Przyjęcie niemieckich przepisów umożliwiło, automatyczne zwiększenie liczby osób w straży, co było korzystne dla polskiego pożarnictwa.

Zdjęcie 5. Miejska Straż Pożarna, Siedlce 1943 rok.

Zdjęcie 6. Komendant Miejskiej Straży Pożarnej, Marcin HORA, Siedlce 1943 rok.

Działalność straży pożarnych w czasie hitlerowskiej okupacji prowadzona była w trudnych i bardzo skomplikowanych warunkach. Polecenia i zadania ustalone przez okupanta dla polskich straży pożarnych nie odpowiadały interesom i dążeniom zniewolonego społeczeństwa polskiego. Tym trudniejsza była sytuacja strażaków i działaczy pożarniczych skupionych w jednostkach straży pożarnych. Jednak pod pozorem wykonywania zadań narzuconych przez okupanta realizowali oni wytyczony cel podstawowy – służbę i działalność dla społeczeństwa i czynne włączenie się do walki o wyzwolenie ojczyzny. 23 grudnia 1939 roku w warszawskim środowisku oficerów pożarnictwa utworzona została konspiracyjna organizacja Strażacki Ruch Oporu "Skała", używająca też nazwy Organizacja Wojskowa "Skała". Komendantem głównym OW "Skała" został mjr pożarnictwa Jerzy Lgocki "Jastrząb" - dowódca II oddziału Warszawskiej Straży Ogniowej, powołany w Generalnym Gubernatorstwie oficjalnie na stanowisko Kierownika Technicznego Pożarnictwa. Cały kraj podzielono na 8 okręgów. Obszar dzisiejszego województwa siedleckiego należał do II okręgu, który obejmował dawne województwa: białostockie, lubelskie i warszawskie. Komendantem okręgu został płk pożarnictwa Bolesław Chomicz "Dziadek", a komendantem województwa lubelskiego mjr pożarnictwa Stefan Licewicz. W powiatach działali komendanci powiatowi, w gminach naczelnicy rejonowi. Do zadań OW "Skała" należała ochrona mienia obywateli polskich przed pożarami i innymi klęskami, opóźnianie gaszenia pożarów obiektów ważnych dla okupanta, prowadzanie szkolenia wojskowego w ramach ogólnego szkolenia pożarniczego, przechowywanie, naprawa i produkcja broni i innego sprzętu wojskowego, udzielanie pomocy ruchowi oporu oraz szeroko pojęta walka z okupantem.

"Skała" była oparta na istniejącej w terenie sieci straży pożarnych. Dla celów konspiracyjnych wykorzystywano remizy, magazyny i inne obiekty straży. Korzystano również z legalnych środków transportu i łączności. Trzon "Skały" tworzyli głównie oficerowie pożarnictwa, którzy organizowali prace konspiracyjne i nimi kierowali. Do organizacji nie włączono wszystkich członków straży pożarnych, przyjmując, że zdyscyplinowanie oraz zaufanie do kadry kierowniczej daje gwarancję wykonania każdego zadania przekazanego przez przełożonych. Takie założenia organizacyjne chroniły "Skałę" przed dekonspiracją.

Przez cały okres okupacji niemieckiej jednym z ważniejszych ośrodków pracy konspiracyjnej na terenie dzisiejszego województwa siedleckiego była zawodowa straż pożarna w Siedlcach. Liczyła ona 3 oficerów, 10 podoficerów i 35 szeregowych strażaków. Siedlecka ZSP przygarnęła do swoich szeregów wielu ludzi zaangażowanych w ruchu oporu. W remizie strażackiej znajdował się magazyn broni i  tu odbywał się kolportaż nielegalnych gazetek. Straż z Siedlec uczestniczyła też w akcji wywożenia uciekinierów z getta warszawskiego poza miasto, gdzie istniały lepsze warunki ukrycia zbiegów. Komendant Siedleckiej  Straży por. pożarnictwa Marcin Hora przyjeżdżając do Warszawy samochodem pożarniczym po sprzęt zabierał ze sobą Żydów. Jednym ze strażaków siedleckich, który życiem przypłacił działalność konspiracyjną był Jerzy Papliński. Urodził się 17 marca 1924r. był praktykantem ZSP Siedlce i członkiem AK. Brał udział w zamachu na Alberta Fabischa, komisarza miasta Siedlce, słynącego ze szczególnego okrucieństwa w uśmiercaniu Żydów.

Aresztowany podczas rozrzucania ulotek został rozstrzelany przez hitlerowców 17 grudnia 1943 roku w Siedlcach.

W  końcu lipca 1944 roku Niemcy opuszczając Siedlce wydali straży rozkaz wyjazdu do Warszawy. Straż siedlecka, zamiast na zachód, uszła ze sprzętem do lasu i postępując w ślad za uciekającymi Niemcami gasiła pożary. Ogółem w 1944 roku straż brała udział w likwidacji 14 pożarów masowych i 75 pojedyńczych. Po wyzwoleniu kraju spod hitlerowskiej okupacji środowisko pożarnicze przedstawiło władzom projekt nowej organizacji ochrony przeciwpożarowej kraju, bardziej odpowiadający realizacji zadań w tym zakresie. Szczególnie postulowano powołanie państwowego fachowego organu ochrony przeciwpożarowej. 22 listopada 1944 r. kierownik Resortu Administracji Publicznej PKWN utworzył stanowisko głównego inspektora pożarnictwa i odpowiednio wojewódzkich inspektorów i powiatowych instruktorów pożarnictwa. Główny Inspektorat Pożarnictwa kierował całokształtem ochrony przeciwpożarowej i nadzorował ją, dysponował kadrą oficerską, awansował oficerów pożarnictwa i powoływał ich na poszczególne stanowiska. Pierwszoplanowym zadaniem było podjęcie przez straże działalności operacyjnej na wyzwolonych terenach. Na obszarach byłej Generalnej Guberni straże pożarne kontynuowały swoją działalność. Dzięki uratowaniu sprzętu Zawodowa Straż Pożarna w Siedlcach mogła natychmiast przystąpić do swej normalnej  pracy.

Zawodowe pożarnictwo w Siedlcach 1946-1991

4 lutego 1950 roku została przez Sejm uchwalona ustawa o ochronie przeciwpożarowej i organizacji straży pożarnych. Ustawą  to powołano fachowe organy ochrony przeciwpożarowej, Komendę Główną Straży Pożarnych, komendy wojewódzkie, powiatowe – miejskie komendy straży pożarnych. Komendom straży zostały podporządkowane wszystkie straże pożarne to jest ochotnicze i zawodowe, tak terenowe jak i zakładowe. Ustawa nie przewidywała kontynuowania działalności Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, który rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 października 1949 roku jeszcze przed uchwaleniem ustawy został rozwiązany. Przy organizacji Komend Powiatowych występowały trudności w obsadzie stanowisk pracy, jak również braki związane z zapleczem lokalowym. Na stanowisko pierwszego Komendanta Powiatowego w Siedlcach został powołany inspektor poż. Stefan Siudalski. Z chwilą ustanowienia Prezydiów Rad Narodowych jako organów jednolitej władzy państwowej, nastąpiła nowelizacja ustawy o ochronie przeciwpożarowej przez Sejm w dniu 21 października 1951 roku, w wyniku czego Komendę Główną podporządkowano Ministrowi Gospodarki Komunalnej, wojewódzkie i powiatowe komendy straży pożarnych ustanowiono przy prezydiach rad narodowych. Ustanowiono służbę resortową, powołując inspektorów pożarnictwa we władzach naczelnych i centralnych zarządach. Tym samym powstały dwa piony organizacyjne, bo terenowym komendom podlegały straże pożarne terenowe, a w służbie resortowej straże pożarne zakładowe. W 1950 roku Komendant Główny powołał garnizony pożarnicze. Nadzór nad sprawnością bojową tych garnizonów, wspólne ćwiczenia i dysponowanie strażami należał z reguły do komendanta powiatowego straży pożarnych. W 1952 roku Zarządzeniem Ministra Gospodarki Komunalnej ustalono, że w miastach powiatowych między innymi także w Siedlcach należy zorganizować punkty alarmowo-dyspozycyjne, bazy konserwacji i naprawy sprzętu pożarniczego. Ustalono, że stan liczebny personelu ma wynosić 3 osoby. Przemiany polityczne, jakie nastąpiły w 1956 roku wpłynęły na podjęcie prac nad reorganizacją ochrony przeciwpożarowej. Minister Spraw Wewnętrznych, któremu podlegała ochrona przeciwpożarowa powołał specjalną komisję, która wypracowała nowe formy organizacji tej ochrony. Został ustalony jeden pion komend straży oraz zapewniono ochotniczym strażom nadrzędne zwierzchnictwo władz korporacyjnych. Z dniem 28 grudnia 1956 roku reaktywowano działalność Związku Ochotniczych Straży Pożarnych i zmieniła się polityka kadrowa zawodowego pożarnictwa. Nowa ustawa o ochronie przeciwpożarowej wprowadziła to, że Komendy straży prowadziły i koordynowały pod względem fachowym całokształtem spraw ochrony przeciwpożarowej oraz sprawowały nadzór nad wszystkimi organami i strażami pożarnymi. W tym czasie nastąpiło uaktywnienie działalności operacyjno-bojowej, szkolenia, usprzętowienie jednostek OSP w powiecie siedleckim. W 1960 roku działało 92 jednostki OSP, skupiające 1918 członków, na których to wyposażeniu znajdowało się 7 samochodów bojowych i 61 motopompy. W 1963 roku została utworzona Zawodowa Straż Pożarna w Siedlcach, jako jednostka III kategorii (w sile dwóch sekcji na zmianie), gdzie funkcję komendanta ZSP pełnił Komendant Miejski. W 1967 roku Miejska Zawodowa Straż Pożarna przeprowadziła się do nowej siedziby przy ul. Czerwonego Krzyża 45, w której wybudowano pomieszczenia dla strażaków oraz pomieszczenia garażowe. W tym czasie znacznie poprawiło się wyposażenie w sprzęt pożarniczy i kwatermistrzowski – w roku 1967 siedlecka straż pożarna posiadała 2 samochody gaśnicze SBM, jeden samochód SBA, SD 17, SW-2000, 4 motopompy, 6 aparatów ochrony dróg oddechowych, 3 radiotelefony oraz agregaty gaśnicze, węże tłoczne oraz inny sprzęt. Przeobrażenia, które dokonały się w latach 1972–1975 w administracji państwowej, zrodziły potrzebę dostosowania do nich organizacji i działania ochrony przeciwpożarowej. 12 czerwca 1975 r. Sejm uchwalił nową ustawę o ochronie przeciwpożarowej, która wyeksponowała zasadę jej powszechności. Zwierzchni nadzór nad całokształtem ochrony przeciwpożarowej sprawował w dalszym ciągu minister spraw wewnętrznych, koordynując działalność ministrów, kierowników urzędów centralnych, wojewodów itp. Funkcję centralnego organu administracji państwowej w sprawach ochrony przeciwpożarowej spełniał komendant główny straży pożarnych, podlegający ministrowi spraw wewnętrznych. Przepisy wykonawcze ustaliły szczegółowe zasady organizacyjne. Komenda Główna Straży Pożarnych prowadziła intensywne działania nad unowocześnianiem systemu, struktury i funkcjonowania ochrony przeciwpożarowej w związku ze zmianami w życiu gospodarczym i społecznym kraju. W 1975 roku po reformie administracyjnej kraju były powiat siedlecki został włączony do nowo utworzonego województwa siedleckiego. W Siedlcach powstała Komenda Rejonowa Straży Pożarnych oraz Komenda Wojewódzka Straży Pożarnych. Rejon działania obejmował teren miasta i 13 gmin. Komenda Rejonowa nadzorowała pracę 117 rozlokowanych w terenie jednostek OSP. Jednym z kilku ówczesnych wariantów poprawy warunków służby i garażowania sprzętu stała się konieczność pobudowania dodatkowego skrzydła obiektu obok istniejącego budynku strażnicy. Nowo wybudowany budynek stał się również siedzibą Komendy Wojewódzkiej. Z uwagi na postęp cywilizacyjny, a tym samym nowe zagrożenia do straży pożarnej trafia kolejny sprzęt niezbędny do działań ratowniczo-gaśniczych, między innymi: Drabina IFA 30 m, cysterna do przewozu wody o pojemności 18 tys. litrów, samochody: dowodzenia i łączności, oświetleniowy, a także samochody gaśnicze.

W rocznicę 110 - lecia utworzenia siedleckiej straży pożarnej dnia 15 maja 1987 roku odsłonięty został Pomnik Czynu Strażackiego. W 1988 roku siedlecką straż pożarną odznaczono Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za osiągnięcia i realizację zadań służbowych, a w roku 1990 wojewoda siedlecki udekorował sztandar straży medalem „Za zasługi dla województwa siedleckiego".

Państwowa Straż Pożarna

W latach dziewięćdziesiątych nastąpiły zmiany w strukturze i organizacji ochrony przeciwpożarowej. Z dniem 1 lipca 1992 roku została powołana Państwowa Straż Pożarna.

 Nowo powstała formacja zakresem swojego działania objęła nie tylko walkę z pożarami i innymi klęskami żywiołowymi, ale również ratownictwo techniczne i chemiczne.

W miesiącu  lipcu 1992 roku  nastąpiło  wręczenie  siedleckim strażakom aktów powołania i mianowania do służby w Państwowej Straży Pożarnej, połączone z uroczystym ślubowaniem. Rota ślubowania brzmiała:

„Ja obywatel Rzeczypospolitej Polski, świadom podejmowanych obowiązków strażaka, uroczyście ślubuję być ofiarnym i mężnym w ratowaniu zagrożonego życia ludzkiego  i wszelkiego mienia – nawet z narażeniem życia. Wykonując powierzone mi zadania, ślubuję przestrzegać prawa, dyscypliny służbowej oraz wykonywać polecenia przełożonych. Ślubuję strzec tajemnicy państwowej i służbowej, a także honoru, godności i dobrego imienia służby oraz przestrzegać zasad etyki zawodowej”.

W późniejszych latach na Państwową Straż Pożarną zostały nałożone dodatkowo jeszcze zadania z zakresu ratownictwa ekologicznego i medycznego. Z chwilą powstania PSP powołano także Jednostkę Ratowniczo - Gaśniczą w Siedlcach. W 1994 roku  na bazie ZZSP PKP została utworzona Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 2. Kontynuacją budowy zintegrowanego systemu ratowniczego było utworzenie w 1995 roku Krajowego System Ratowniczo -Gaśniczego, który miał stanowić integralną część organizacji bezpieczeństwa wewnętrznego państwa. Bazą systemu zostały jednostki PSP oraz wybrane Ochotnicze Straże Pożarne. Z ówczesnego rejonu siedleckiego włączono w 1995 roku jednostki OSP z Hołubli, Wiśniewa, Pruszyna, Przesmyk, Suchożebrów, Dąbrówki Ług i Ozorowa, a w 1997 roku z Korczewa, Kotunia, Mokobód, Czarnot, Opola Nowego, Pruszynka, Gołąbka, Wodyń i Zbuczyna. Dopełnieniem budowy KSRG w powiecie było włączenie w 2001 roku OSP z Podnieśna i Wielgorza. Na podstawie zawartych porozumień nawiązano intensywną współpracę z różnymi podmiotami uczestniczącymi w ratownictwie i ustalono relacje między nimi. W procesie tworzenia struktur organizacyjnych PSP dużą uwagę poświęcono wszechstronnej edukacji pożarniczej i poprawie warunków służby. Diametralnie zmieniło się wyposażenie techniczne, formy i metody działań kontrolno-rozpoznawczych. Państwowa Straż Pożarna w ostatnim piętnastoleciu z rozwarstwionej organizacyjnie (terenowej i resortowej) służby zajmującej się przede wszystkim gaszeniem pożarów, stała się mobilną służbą ratowniczą wchodzącą w skład Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, stanowiąc ważne ogniwo systemu bezpieczeństwa wewnętrznego kraju. W okresie tym nastąpiły w naszej służbie kolosalne zmiany jakościowe, organizacyjne, szkoleniowe, ale przede wszystkim sprzętowe. Zmienił się zasadniczo zakres naszego działania, określony jako ochrona życia, zdrowia i mienia podczas walki z pożarami, innymi klęskami żywiołowymi, w tym ratownictwa: technicznego, chemicznego, ekologicznego i medycznego, a od 2001 roku poszerzono obszar działania PSP o zadania z zakresu ochrony ludności.

11 maja 1997 roku uroczyście obchodzono 120 - lecie siedleckiej straży pożarnej. Z tej okazji odprawiona została Msza Święta w siedleckiej Katedrze, której przewodniczył ksiądz biskup Jan Wiktor Nowak. Główne uroczystości odbyły się na Placu gen. Sikorskiego, gdzie zastępca komendanta głównego PSP nadbrygadier Ignacy Ścibiorek wręczył sztandary ufundowane przez siedleckie społeczeństwo Jednostkom Ratowniczo - Gaśniczym Nr 1 i 2. Po uroczystym apelu ulicami miasta przeszła defilada, w której udział wzięły zarówno historyczne pojazdy strażackie, jak i nowoczesne jednostki bojowe. Po defiladzie na placu przed budynkiem Komendy Rejonowej PSP odsłonięta została tablica pamią­tkowa upamiętniająca 120 - lecie straży pożarnej w Siedlcach. Jedny z ważniejszy wydarzeń jakich doświadczyła siedlecka straż pożarna był udział w zabezpieczeniu wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Siedlcach w dniu 10 czerwca 1999 roku. We Mszy Świętej, która została odpra­wiona na siedleckich błoniach uczestni­czyło ponad 500 tysięcy pielgrzymów.

W związku z tak podniosłą uroczystością i obecnością w niej tak ogromnej ilości pielgrzymów siedlecka straż pożarna została postawiona w stan najwyższej gotowości. Akcja zabezpieczenia wizyty odbywała się pod kryptonimem „Perła 99" Głównym celem straży pożarnej było przed wszystkim zabezpieczenie startu i lądowania helikoptera z Janem Pawłem II, a także zapewnienie bezpieczeństwa pielgrzymom przed, w trakcie i po mszy świetej. Oprócz strażaków z Państwowej Straży Pożarnej w akcji zabezpieczania wizyty papieża uczestniczyły jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych włączonych do Krajowego Systemu Ratowniczo -Gaśniczego.

1 stycznia 1999 roku weszła w życie reforma administracyjna kraju. W miejsce dotychczasowych 49 województw utworzono 16 jednostek administracyjnych szczebla wojewódzkiego. W związku z tym zlikwidowano część komend wojewódzkich i wszystkie komendy rejonowe PSP. W grupie jednostek likwidowanych znalazły się zarówno Komenda Wojewódzka, jak i Komenda Rejonowa PSP w Siedlcach. W ich miejsce powstała Komenda Miejska PSP w Siedlcach, a jednostką nadrzędną została Komenda Wojewódzka PSP w Warszawie. W wyniku reorganizacji część pracowników siedleckiej straży pożarnej została przeniesiona do pracy w PSP do sąsiednich powiatów. Zmiany administracyjne pociągnęły za sobą również wiele zmian kadrowych. W Komendzie Miejskiej Państwowej Państwowej Straży Pożarnej w Siedlcach zatrudnionych jest 118 strażaków oraz 3 pracowników cywilnych. Obecnie w systemie zmianowym służbę pełni 101 strażaków, a w systemie dziennym 17. W powyższej grupie znajduje się 28 oficerów, 20 aspirantów, 52 podoficerów oraz 18 strażaków szeregowych.  Obszar działania Komendy Miejskiej PSP w Siedlcach objął teren miasta Siedlce i powiatu siedleckiego. Powiatowy  System Ratowniczo-Gaśniczy na terenie działania Komendy Miejskiej PSP w Siedlcach tworzą dwie Jednostki Ratowniczo-Gaśnicze, 18 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych oraz 1 Wojskowa Straż Pożarna. Jednostki Ratowniczo-Gaśnicze zlokalizowane są na dwóch przeciwległych stronach miasta Siedlce. Jednostki OSP z KSRG znajdują się na terenie 12 gmin oprócz gminy Domanice. Są gminy, gdzie takich jednostek jest nawet 3 np. gmina Siedlce i gmina Skórzec.

Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 1 obejmuje swoim zasięgiem: miasto Siedlce na północ od linii kolejowej dzielącej miasto na dwie części oraz gminy: Siedlce, Mokobody, Suchożebry Przesmyki, Korczew, Paprotnia, Zbuczyn. Mordy oraz część gminy Siedlce.

Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 2 obejmuje swoim zasięgiem: miasto Siedlce na południe od linii kolejowej dzielącej miasto na dwie części oraz gminy: Wiśniew, Domanice, Wodynie, Kotuń, Skórzec oraz część gminy Siedlce.